h1

Wekturant, czyli kto?

Wekturanctwo było niezwykle popualrnym zawodem na Rozbarku. Trudniły się nim zwłaszcza dwie rodziny – Spyra i Tokarz.

Wekturant (łac. vectura 'odwiezienie’), czyli furman, woźnica. Trudnili się oni przewozem węgla z kopalni i najczęściej także jego późniejszym zbywaniem, na czym zbijali swoje majątki.

Znawcy i miłośnicy bytomskiej historii wiedzą zapewne, że kolej tak późno dotarła do Bytomia właśnie przez wekturantów, którzy bali się utraty zarobku. Dzięki temu kolej przeprowadzono przez małe wówczas Katowice i efekty jego rozwoju widzimy po dziś dzień.

Dziś co nieco o jednej z najpiękniejszej kamienic przy ul. Witczaka – dawnej własności rodu Spyrów pod numerem 44. Budynek powstał na podstawie projektu z 1904 r. według projektu Franza Potempy z Karbia. Jego zleceniodawcą był Johann II Spyra – wekturant. Kamienica pierwotnie posiadała neogotycki szczyt. Jednakże tak zamożna rodzina jak Spyrowie, podążała za trendami, a już w latach 20. XX w. modny był modernizm. Stąd też w 1928 r. Lorenz Spyra zleca Johannowi Florian przebudowę szczytu oraz charakterystycznych balkonów, których konstrukcja miała odciążona. Zaprojektowano nawet miejsca na rośliny. Projekt został zaakceptowany przez ówczesny nadzór budowlany dopiero w 1931 r., jednak ostatecznie zdecydowano nie zmieniać oryginalnych balkonów.

Czy przed wybuchem II wojny światowej rodzina Spyrów wciąż liczyła się na Rozbarku?

Oczywiście!

Adolf Spyra jako miejscowy nadzorca budowlany mieszkający w jednym z niższych numerów ulicy Witczaka (wówczas Roßbergerſtr.) reprezentował mieszkańców w komórce ciała doradczego magistratu w sprawach rzeźni i innych.

Franz Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Ajozjanów 40

Peter IV Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Musialika 4

Alfred Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Musialika 15

Adolf Spyra V – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Musialika 15

Anton I Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Musialika 53

Stefan I Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Musialika 69

Johann III Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 12

Georg Spyra – kowal – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 29

Joahnn V Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 31

Paul II Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 33

Hyazinth Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 37

Peter III Spyra – właściciel firmy przewozowej – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 41

Thomas Spyra – właściciel firmy przewozowej – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 41

Lorenz Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 44 – w 1937 r. był właścicielem prezentowanej kamienicy

Kaspar Spyra – wekturant – zamieszkiwał przy ul. Witczaka 52

Marie Spyra -prowadziła sklep z owocami, owocami południowymi, warzywami przy ul. Miarki 48a

Oprac.: Helena Jadwiszczok-Molencka

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Kategoria: Aktualności Materiały edukacyjne • 12.12.2025